महान क्रान्तिकारी दार्शनिक तथा मुक्तिका मार्गदर्शक मार्क्स
लोकनारायण सुबेदी
‘सामाजिक क्रान्तिहरु इतिहासका इञ्जिन हुन्’ । यो उक्ति बिश्व इतिहासलाई बदल्ने र सही बाटो हिडाउन अथक प्रयत्न गर्ने ती महान ब्यक्तित्वका हुन् जसले मानिसका युगौं पुराना दुःखकष्टबाट उनीहरुलाई मुक्त गर्न बर्ग बिभाजित समाजमा बर्ग संघर्षको अपरिहार्यतालाई औंल्याए । ती महान दार्शनिक तथा सामाजिक क्रान्तिका द्रष्टा हुन् कार्ल मार्क्स । जसको जन्म जयन्ति हरेक बर्ष मई ५ दिन बिश्वभरी मनाउने गरिन्छ ।
द्वन्दात्मक तथा ऐतिहासिक भौतिकबाद का प्रणेता कार्ल मार्क्सले जुन योगदान मानब जातिका निमित्त दिएका छन् त्यस कोटीको योगदान मानब सभ्यताको इतिहासमा आज सम्म अरु कसैले दिन सकेको छैन । तर यति कारणले मात्र उनी महान बनेका होइनन् । उनले मानब सभ्यताको बिकास लाई निरन्तर परिवर्तनशीलता र गतिशीलतामा हेर्ने, ब्याख्या गर्ने र तदनुरुप चल्ने जुन अखण्डनीय बैज्ञानिक बाटो देखाए का छन् त्यो आजपनि उत्तिकै सान्दर्भिक छ।यो कुरा इतिहास को अन्त्य भयो, सिद्धान्तको अन्त्य भयो भन्दै पूँजीवादी शोषण र शासनलाई नित्य र शाश्वत मान्नेहरुले पनि अस्वीकार गर्न सकेका छैनन् र कदापि सक्ने पनि छैनन् ।
मार्क्सवाद कुनै शून्यबाट जन्मेको कुरा होइन।यो त बिश्वको बस्तुगत स्थितिको सबै भन्दा सुन्दर, सबैभन्दा बिश्वासिलो, सबै भन्दा भरपर्दो र सबैभन्दा सही बाटो देखाउने उत्कृष्ट सामाजिक बिज्ञान हो।यसले बिश्व जुन प्रकृति र मानब समाज को योगले बनेको छ, लाई सही किसिमले ब्याख्या,बिश्लेषण गर्दछ अनि प्रकृति र समाजका अधिशासित नियमहरुले नै प्रकृति र मानब समाजलाई सञ्चालन गर्दछ भन्ने मान्यता स्थापित गर्दछ । मार्क्सवादको सार बस्तु नै के हो भने शोषण मा आधारित मानब समाजलाई बदल्न सकिन्छ र बदल्नु पर्दछ र यसलाई राजनीतिक , आर्थिक , समाजिक तथा साँस्कृतिक सबै किसिम का शोषण बाट मुक्त गरेर मानब समाज लाई एउटा सुसभ्य , सुसँस्कत, मानबीय र उच्च गरीमायुक्त समाज बनाउन सकिन्छ।यसका निमित्त समाज का अधिशासित नियमहरु लाई बुझेर तदनुरुप चल्नु सक्नु र चल्न सिक्नु पर्दछ ।
मानब समाजका बिकृति र बिसंगतिहरुबाट यसलाई मुक्त गरेर अर्थात् सबै किसिमका भेदभाव, बिषमता, असमनाता र अमानबीयतालाई सदाका निमित्त अन्त्य गरेर समानता, न्याय, समृद्धि र उच्च मानबीयताको मूलबाटो देखाउने ती महान क्रान्तिकारी दार्शनिक तथा बिश्व समाज परिवर्तनका अप्रतिम पथ प्रदर्शक कार्ल मार्क्सप्रति शतत शतत नमन !
